The Meaning of Faith in the Holy Quran by Qualitative Content Analysis Method

Document Type : Research Article

Author

Assistant Professor in Department of Quran and Social Studies, Institute of Islamic Sciences and Culture, Mashhad, Iran.‎

Abstract

What is the meaning of faith is one of the most important questions that has been busy the minds of Islamic commentators and theologians in the history of Islam. Some emphasize on a pillar, a group on two pillars, some on three pillars, and some on the four pillars of the definition of the meaning of faith, documented in the Quranic verses. In this research, the view of the Qur'an is extracted, reported, analyzed by Qualitative content analysis method in a documentary, reasoned and text axis to provide background for the answer to the above question, about the issue of faith beyond the conflict of theologians and commentators and only by focusing on Quranic verses. From an analytical study of the verses of faith in the Qur'an, faith is meant to be the confirmation of certainty that it is in the heart, and therefore, faith is a matter of heart. Also, all types of accessories of the Faith are in common in sacred. The result is that faith is a sacred affirmation. Faith has a degree and is free will, heart and reciprocal with disbelief, and placed after Islam and before virtue, goodness, confidence and truth.

Keywords

Main Subjects


قرآن کریم.
آخوندی، محمد باقر (1393)، «سنخ شناسی نفاق در قرآن مجید»، فصلنامه آموزه­های قرآنی، شماره 20، صص 76-53.
ابن بابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق) (بی‌تا)، التوحید، تصحیح: السید هاشم الحسینی الطهرانی، قم: مؤسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین بقم المشرفه.
ابن حزم اندلسی، ابی محمد علی بن احمد (1420)، الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، تحشیه: احمد شمس الدین، بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابن فارس، احمد (1399)، معجم مقائیس اللغه، تحقیق: عبدالسلام محمد هارون، بیروت: دارالفکر.
ابن منظور، محمد بن مکرم (1405)، لسان العرب، قم: نشر ادب الحوزه.
احمدزاده، سید مصطفی (1396)، چیستی عمل صالح در قرآن کریم؛ روشی معناشناختی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
استراوس، انسلم؛ کربین، جولیت (1394)، مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریۀ زمینه­ای، ترجمۀ ابراهیم افشار، تهران: نشر نی.
اشعری، ابوالحسن (1409)، مقالات الاسلامیین، بیروت: دارالنفائس.
ایزوتسو، توشی­هیکو (1378)، مفاهیم اخلاقی- دینی در قرآن مجید، ترجمه فریدون بدره­ای، تهران: فرزان.
ایزوتسو، توشی­هیکو (1378)، مفهوم ایمان در کلام اسلامی، ترجمۀ زهرا پور سینا، تهران: سروش.
باردن، لورنس (1374)، تحلیل محتوا، ترجمۀ ملیحه آشتیانی و محمد یمنی دوزی سرخابی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
بروجردی، سید حسین (1416)، تفسیر الصراط المستقیم، قم: موسسه انصاریان.
جوادی آملی، عبدالله (1378)، تفسیر تسنیم، قم: نشر اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1379)، معرفت­شناسی در قرآن، قم: نشر اسراء.
خادمی، عین الله و قدسیه ماجدی (1393)، «چیستی ایمان از دیدگاه ملاصدرا»، فصلنامه فلسفه دین، دوره 11، شماره 2، صص 324- 289.
خامه گر، محمد (1382)، ساختار هندسی سوره­های قرآن، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
راغب اصفهانی، حسین (1416)، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق: صفوان عدنان داوودی، بیروت: دارالقلم.
سلیمی، علی (1395)، «تحلیل پاره فرهنگی در نظریه قرآنی کجروی»، فصلنامه اسلام و علوم اجتماعی، شماره 15، صص34-5.
سید رضی (1368)، نهج البلاغه، ترجمۀ سید جعفر شهیدی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
سید مرتضی، علی بن الحسین الموسوی البغدادی (1411)، الذخیره فی علم الکلام، تحقیق: السید احمد الحسینی، قم: مؤسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین بقم المشرفه.
طباطبایی نجفی، سید مهدی بن سید مرتضی (1417)، رساله سیرو سلوک منسوب به بحرالعلوم، با مقدمه و شرح سید محمد حسین حسینی طهرانی، مشهد: انتشارات علامه طباطبایی.
طباطبایی، سید محمد حسین (1402)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
طبرسی، (1415)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
طوسی، ابوجعفر محمد بن الحسن (1400)، الاقتصاد الهادی الی طریق الرشاد، تهران: چهل ستون.
علوی، سید محمد کاظم (1393)، «تحلیل معرفت محورانه مراتب ایمان در فلسفه ملاصدرا»، فصلنامه حکمت و فلسفه، سال دهم، شماره دوم، صص28-7.
فیروزی، رضا (1386)، نظریه ایمان، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
کافی، مجید (1392)، نظریه اجتماعی ارتباط در قرآن، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
کریپندورف، کلوس (1383)، تحلیل محتوا: مبانی روش‌شناسی، ترجمۀ هوشنگ نایبی، تهران: نشرنی.
کلینی، محمد بن یعقوب (1379)، الکافی، تصحیح: علی اکبر الغفاری و محمد باقر البهبودی، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
لسانی فشارکی، محمد؛ مرادی زنجانی، حسین (1391)، روش تحقیق موضوعی در قرآن کریم، قم: بوستان کتاب.
محمدی، عبدالله (1397)، هستی شناسی ایمان: کاوشی در رابطه ایمان و معرفت، تهران: موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
مصباح یزدی، محمد تقی (1383)، به سوی او، تحقیق و ویرایش: محمد مهدی ناصری، قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
معروفی، یحیی؛ یوسف‌زاده، محمدرضا (1388)، تحلیل محتوا در علوم انسانی، همدان: سپهر دانش.
مفید، محمد بن نعمان (1413)، تصحیح الاعتقاد، مجموعه آثار، قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید.
مقداد، جمال الدین بن عبدالله (1429)، اللوامع الاالهیه فی المباحث الکلامیه، قم: بوستان کتاب.
ملاصدرا شیرازی، محمد بن ابراهیم (1360)، اسرار الآیات، تصحیح: محمد خواجوی، تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
ملاصدرا شیرازی، محمد بن ابراهیم (1366)، تفسیر القرآن الکریم، تحقیق: محمد خواجوی، قم: بیدار.
نامور، هومن؛ ذهبی، فاطمه (1389)، «گامی به سوی تحلیل محتوای آیات قرآن از منظر روان‌شناسی اجتماعی»، فصلنامۀ مطالعات قرآن و حدیث، سال چهارم، شمارۀ اول، پیاپی 7، صص57-76.
نصیری، منصور (1393)، «ایمان از دیدگاه علامه طباطبایی»، فصلنامه قبسات، شماره 73، صص78- 49.
الهی­زاده، محمد حسین (1395)، تدبر در قرآن کریم، مشهد: مرکز تدبر در قرآن و سیره.
Hsieh, Hsiu-fang, Shannon, Sarah E., (2005), "Three Approaches to Qualitative Content Analysis", Qual Health Res, vol. 15.
Yan Zhang and Barbara M. Wildemuth, (2005), Qualitative Analysis of Content, 1- 12, Retrieved from https://philpapers.org/rec/ZHAQAO.