فرآیند نتیجه گیری مستشرقان در مسائل تاریخ قرآن

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

مستشرقان در مواجهه با مسائل تاریخ قرآن، دو رویکرد کلی- مثبت و منفی-  داشته‌اند. این نوشتار بر آن است دیدگاه‌های مستشرقان را با استفاده از روش تحلیل محتوا و با بهره گیری از ابزار طول معنایی مورد واکاوی قرار داده و به این پرسش که: فرآیند نتیجه­گیری مستشرقان در مسائل تاریخ قرآن چگونه است؟ پاسخ دهد.
پژوهش حاضر نشان می‌دهد غالب مستشرقان، علی رغم طرح دیدگاه‌های مثبت، از تایید رسالت و شریعت اسلامی خودداری می‌نمایند. لکن برخی، انصاف بیشتری به خرج داده و قرآن را در جایگاه خود که کتاب هدایت و بخشی از یک رسالت است، مورد توجه قرار داده‌اند. تحلیل رویکردهای منفی مستشرقان نیز بیانگر این نکته است که با گذشت زمان، نوع شبهه افکنی ایشان در موضوعات تاریخ قرآن پیچیده‌تر و به صورت ضمنی و غیر صریح بیان شده است. بر این اساس تقطیع آثار مستشرقان و خوشنودی از ظاهر کلام ایشان، بدون نظرداشت بار معنایی آن، امری پرمخاطره است.

کلیدواژه‌ها