مطالعات قرآن و حدیث
بررسی علت استغفار حضرت داوود(ع) در آیة «وَ ظَنَّ داوود أَنَّمَا فَتَنَّاهُ فَاسْتَغْفَرَ رَبَّهُ...»
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه قم
2 دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم. قم، ایران.
چکیده
در رهنمودهای اهل‌بیت(ع)، بر اساس تعالیم قرآن، انبیاء(ع) از ارتکاب گناه معصوم میباشند، اما برخی از آیات قرآن کریم در ظاهر خلاف این باور را نشان میدهند. از جمله این آیات، آیه 24 سورة مبارکة «ص» است که استغفار حضرت داوود(ع) از سخنی که در مقام قاضی دربارة اختلاف میان دو متخاصم بیان فرمود را حکایت کرده است. مفسران در مورد علت این استغفار، آراء متفاوتی دارند اما هیچ یک از این آراء بدون اشکال نیست. مقالة حاضر پس از بررسی و نقد آراء موجود، به استناد قرائنی از آیات و روایات، علت استغفار داوود(ع) را قضاوت به شیوة فصل الخطابی میداند. بر اساس این قرائن، استفاده از شیوة فصل الخطابی در قضاوت، مشکلاتی را برای آن حضرت در جامعه به وجود آورده بود و آن حضرت برای جلوگیری از این مشکلات، از خدا خواست تا در قضاوتهای آینده، از این شیوه استفاده نکند و تنها به روش معمول میان مردم قضاوت کند و این درخواست پذیرفته شد. اما در ماجرایی دیگر، آن حضرت مجدد از همان شیوة قضاوت پیشین استفاده نموده و علت استغفار نیز به این ماجرای دوم بازگشت دارد. این پژوهش به دنبال آن است که چگونگی این ماجرا و علت استغفار را بررسی نماید. رویکرد این پژوهش، قرآن محوری است که بر این مبنا، محکمات دینی (محکمات عقل، قرآن، سنت، تجربه، ادبیات، سیره عقلاء و متشرعه و...) برمحور قرآن کریم داور اندیشهها و عملکردهای دینی شده است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)