نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

• محمد جانی پور

استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان

چکیده

بررسی تحولات صورت گرفته در خصوص گسترش قرائات در بوم‌های مختلف و شیوع اختلافات و کثرت قُراء مشهوری که قرائتی خاص بدان‌ها منتسب است، نشان می‌دهد که جریان‌های تاریخی ـ فرهنگی مهمی زمینه‌ساز این اختلافات بوده و در پژوهش‌های قرآنی می‌بایست به این‌گونه عوامل تاریخی و فرهنگی نیز توجه نمود. از جمله این جریان‌های تاریخی ـ فرهنگی مهم و اثرگذار در بسیاری از تحولات علوم قرآنی، جریان «مدینه محوری» بوده است که در این مقاله تلاش شده تا تأثیرات این جریان در گسترش و ترویج برخی قرائات قرآنی در طول تاریخ جهان اسلام بررسی شود. آنچه اهمیّت پرداختن به این موضوع را ترسیم می‌کند؛ ابهام در برخی گزارش‌های تاریخی مربوط به علل گسترش و ترویج برخی قرائت‌های خاص در بوم‌های خاص جهان اسلام است که به علت تحوّل فهم‌های مختلف صورت گرفته از این گزارش‌های تاریخی درگذر زمان، و عدم تبیین دقیق جریان‌های تاریخی ـ فرهنگی، امروزه نتوانسته‌ایم نگاه واقع بینانه ای به مسئله اختلاف قرائات قرآنی داشته باشیم.

کلیدواژه‌ها

• تاریخ اسلام
• اختلاف قرائات
• قراء سبعه
• مدینه
• بصره‏